Fundamenty
Przy budowie domów jednorodzinnych stosuje się tylko fundamenty żelbetowe (z betonu zbrojonego) oraz rzadziej betonowe (wylewane i prefabrykowane).
Rozróżnia się dwa rodzaje posadowień obiektów budowlanych:
• Bezpośrednie – gdy obciążenie jest przekazywane na nośną warstwę gruntu zalegającą bezpośrednio pod podstawą fundamentu np. stopy, ławy i płyty fundamentowe,
• Pośrednie - gdy obciążenie jest przekazywane na głęboko położoną warstwę nośną gruntu za pomocą elementów konstrukcyjnych wprowadzonych w podłoże gruntowe np. pale i studnie.
Ich wybór zależy od kształtu części budowli opierającej się na fundamencie i nośności (wytrzymałości) gruntu. Podłużne ławy fundamentowe stosowane są pod ścianami; stopy fundamentowe - pod słupami, kominami lub ścianami na tzw. belkach podwalinowych - umieszczone pod całym budynkiem lub jego częścią. Płyty fundamentowe mają z kolei zastosowanie (głównie) w przypadku zbyt małej wytrzymałości gruntu lub zagrożenia nierównomiernym osiadaniem fundamentów w różnych punktach budowli.
Ważną cechą fundamentu jest tzw. głębokość posadowienia, czyli odległość między powierzchnią terenu a dolną powierzchnią fundamentów. Jej minimalna, konieczna wartość wynika z cech budynku i jego położenia: poziomu występowania gruntów nośnych, głębokości przemarzania gruntu, poziomu wód gruntowych, wymagań stawianych budynkowi (np. konieczność podpiwniczenia), położenia fundamentów budynków sąsiednich oraz ewentualne występowania, tzw. gruntów "trudnych" (pęczniejących, zapadowych, wysadzinowych). W Polsce wg normy PN-81/B-3020, zależnie od strefy klimatycznej, minimalna głębokość posadowienia wynosi od 0,8 do 1,4 m.
Przed wykonaniem fundamentów niezbędne jest ułożenie na gruncie tzw. chudego betonu. Jest to warstwa wykonana z mieszanki betonowej o niższej wytrzymałości (np. klasy B7,5 lub B10) i grubości 10 cm. Służy ona do stworzenia równego, wytrzymałego podłoża dla deskowania, czyli tzw. szalunku, ułożenia prętów zbrojenia (na podkładkach) czy też uzyskania równej powierzchni podstawy fundamentu. Sam fundament, niezależnie od kształtu, wykonywany jest z betonu klasy nie mniejszej niż B15, w deskowaniu z drewna (deski, sklejka) lub szalunku systemowym. Zależnie od wymogów wytrzymałościowych wewnątrz fundamentów może być ułożone zbrojenie.
Ściany fundamentowe i piwniczne
Elementem konstrukcji budynku, opierającym się bezpośrednio na fundamencie (ławie fundamentowej), są tak zwane ściany fundamentowe; w domu podpiwniczonym są one jednocześnie ścianami piwnic. Tu projektant i inwestor mają znacznie większy wybór materiałów. Typ materiału zależy od rodzaju (np. kierunku) i wielkości występujących obciążeń.
1. W przypadku budynków niepodpiwniczonych ściany te mogą być wykonywane z wylewanego betonu, betonowych bloczków, ergobloczków, pustaków szalunkowych lub termobloczków. Pustaki szalunkowe są praktyczną alternatywą dla betonu wykonanego w deskowaniu. Te układane na sucho "skrzynkowe" elementy tworzą rodzaj szalunku, który wypełniany jest mieszanką betonową. Oszczędza to zarówno prac ciesielskich (szalunkowych), jak i kosztów samego deskowania.
2. Innym sposobem przenoszenia obciążeń na fundamenty, stosowanym w przypadku stóp fundamentowych, jest ustawienie ścian domu na belkach podwalinowych. Są to, oparte na fundamentach żelbetowe belki. Zaletą tego rozwiązania jest to, że dzięki niemu nie trzeba robić wielkich wykopów.
3. W ścianach piwnic, poza obciążeniami działającymi pionowo (ciężar konstrukcji i obciążenia zmienne), występuje także poziome parcie gruntu (czasami też wody). Wymaga to ściany o znacznie wyższej wytrzymałości. Zależnie od wielkości tych obciążeń konieczne może okazać się usztywnienie murowanej ściany piwnicy żelbetowymi słupami. Z żelbetu można także wykonać całą ścianę. Także tutaj, zamiast szalunku, zastosowanie mają pustaki szalunkowe. Wewnątrz nich umieszczane są (w razie konieczności) pręty zbrojenia. Od tego, jak są zrobione fundamenty, zależy trwałość konstrukcji budynku. One przenoszą ciężar całej budowli na grunt.
Ze względu na właściwości betonu komórkowego, nie zaleca się wykonywania z tego materiału ścian fundamentowych i piwnicznych.